Progi za wysokie... Antologia poezji tatrzańskiej
kzarecka
2007-07-24
Baczyński, Czechowicz, Harasymowicz, Hartwig, Iwaszkiewicz, Konopnicka, Lenartowicz, Miciński, Oszajca, Pawlikowska - Jasnorzewska, Przerwa-Tetmajer, Przyboś, Staff, Wat, Wyspiański... Te nazwiska i dzieła tych autorów można znaleźć w antologii poezji tatrzańskiej "Tatry i Poeci", którą opracował Michał Jagiełło (pisarz, publicysta, ratownik TOPR-u; jego książka "Wołanie w górach" została uznana za biblię ratowników). Wybór Jagiełły pokazuje Tatry w perspektywie humanistycznej i antropologicznej. Ozdobą tomu są z pewnością noty biograficzne ponad 150 poetów informujące o ich związkach z górami.Michał Jagiełło, fragment wstępu: - Dobór autorów i ich wierszy zawarty w obecnej publikacji budzić może kontrowersje. Każda jednak antologia - mimo dokładania starań, aby była "obiektywna" - staje się w pewnym stopniu książką osobistą. Tak będzie zapewne i w tym przypadku. Poezja tematycznie związana z Tatrami jest bardzo obfita. Zadowolenie gustów wszystkich Czytelników byłoby możliwe dopiero w przypadku wydania całości znanych materiałów. Siłą więc rzeczy zaprezentowany w obecnym wydawnictwie zestaw autorów i wybór ich utworów jest subiektywny. Wątpliwości budzić mogą zwłaszcza utwory, nie będące w wyraźny sposób związane z Tatrami.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
"Ucieczka w Tatry"
Gdzie na halach szałasy w twardym światłocieniu
Są jak stożki, w niebieskim rzeźbione krzemieniu,
Gdzie gencjana-goryczka, nieulękła w pustce,
Wspina się jak góralka w szafirowej chustce,
Gdzie skrawkiem czystej wełny ścieli się szarotka,
Gdzie wśród piargów kozicę lub świstaka spotkasz,
Gwiżdżącego na baczność; gdzie wonna leluja
Różanym rusztowaniem na powietrzu buja,
Gdzie dziki krzak agrestu blisko strony czeskiej
Stroi się w szkiełka rosy podłużne, niebieskie
Jak świecznik zagraniczny - tam pokłoń się Tatrom,
Tam myślą się zatrzymaj. Drzemią na kształt matron
O suchych, orlich twarzach ... Matron nietykalnych!
Spokojne pośród wichrów orawskich czy halnych,
Trwają, obce nizinom. Ani wiedzieć nie chcą,
O grzmotach, które łunę wśród ciemności niecą,
Niszcząc świat. - Tu, jak cicho! Kędy sięgniesz wzrokiem,
Niewoli nie dostrzeżesz. Progi za wysokie...
"Ucieczka w Tatry"
Gdzie na halach szałasy w twardym światłocieniu
Są jak stożki, w niebieskim rzeźbione krzemieniu,
Gdzie gencjana-goryczka, nieulękła w pustce,
Wspina się jak góralka w szafirowej chustce,
Gdzie skrawkiem czystej wełny ścieli się szarotka,
Gdzie wśród piargów kozicę lub świstaka spotkasz,
Gwiżdżącego na baczność; gdzie wonna leluja
Różanym rusztowaniem na powietrzu buja,
Gdzie dziki krzak agrestu blisko strony czeskiej
Stroi się w szkiełka rosy podłużne, niebieskie
Jak świecznik zagraniczny - tam pokłoń się Tatrom,
Tam myślą się zatrzymaj. Drzemią na kształt matron
O suchych, orlich twarzach ... Matron nietykalnych!
Spokojne pośród wichrów orawskich czy halnych,
Trwają, obce nizinom. Ani wiedzieć nie chcą,
O grzmotach, które łunę wśród ciemności niecą,
Niszcząc świat. - Tu, jak cicho! Kędy sięgniesz wzrokiem,
Niewoli nie dostrzeżesz. Progi za wysokie...
"Tatry i poeci"; wybór, opracowanie, esej wstępny Michał Jagiełło; Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy; Liczba stron: 540; Okładka: twarda; ISBN: 978-83-7009-471-3
KaHa
